Деца играат голи и валкани – во ек на пандемија цела населба со Роми исклучена од струја (Fëmijët lozin të çveshur dhe të palarë – në valën e pandemisë mbarë lagjja romë pa rrymë elektrike)

Деца играат голи и влакани – во ек на пандемија на цела населба со Роми исклучена од струја

Дури и тивкиот ветер е доволен за да крене прашина од земјата во воздухот. Во оваа „ретка магла“ од песокот, видикот се губи надалеку. Во ова секојдневие во гостиварската ромска населба наречена „Дупка“ функционираат и млади и стари. Покрај неасфалтираниот пат од страна тече канализацијата, а покрај неа играат и трчаат голи и боси деца. Вода имаат, но, не и струја. Од пред еден месец, неколку многубројни ромски семејства се гледаат на свеќи. Според сведоштвата на овдешните жители, од Црвениот крст досега во четири наврати им биле доделени хигиенски пакети и храна, но, тоа за нив не е трајно решение.  

„Досие.мк“ влезе во куќите и разговараше со дел од оние кои живеат без електрична енергија. 

Поради короната бараат хигиена, но, како да ја обезбедиме без струја. Немаме од никаде помош. Извадени се жици и саати. А дома сме 11 луѓе, имам мали и болни деца, вели една жителка на населбата, чиј внук неодамна имал операција на слепо црево, ни изјави една жена.

Внатре со свеќи живееме. Барем да ни стават нов саат, ние после редовно ќе си ги плаќаме сметките. Имам долг од 20.000 денари, а земам социјално 8.000 денари, побара друга жителка на населбата. 

За ваквиот проблем алармираат и од локалната невладина „Сонце“. За да постои заштита во време на епидемија од ковид-19, вели првиот човек на организацијата Мухамед Тоци, ЕВН мора да има разбирање за проблемот. Бидејќи како што вели, Ромите не се ни први ни последни должници за неплатени сметки за струја.

Струјата е неопходна. Не зборуваме за луксуз, зборуваме за основна потреба да имаш струја и вода, само така може колективно да се заштитиме. Ромите живеат работат и се движат и со другото население и претставуваат еднаква опасност. Ако сакаме да се заштитиме од ковид 19, мора ЕВН да има разбирање за ситуацијата во која се наоѓаме сите. Настрана од правилното побарување на долгот кој го имаат граѓаните. Јас сум длабоко убеден дека Ромите не се единствени кои должат на ЕВН. Пред една недела, во најзагрозената населба во Гостивар се исклучени неколку фамилии од електрочна енергија. Како да одржуваат хигиена, да се бањаат како децата да ги заштитиме од нечистотија? – прашува Тоци.

Населбата наречена „Дупка“ е една од 11 ромски населби во Гостивар, во кои се сместени околу 560 семејства. Генерално, според невладиниот сектор, просекот покажува дека во секое домаќинство живеат по 5 членови, со што се доаѓа до бројката од околу 2.500 Роми жители на општината.

автор Петар Клинчарски видео Досие.мк

——————————————————————————————————————-

Fëmijët lozin të çveshur dhe të palarë – në valën e pandemisë tërë lagjës së romëve i është ndërprerë rryma elektrike.

Edhe një erë e lëhtë mund të çojë pluhur prej toke në ajrë. Në këtë “mjegull të rrallë” të rrërës, pamja humbet në largësi. Në këtë përditshmëri në lagjen e romëve në Gostivar të quajtur “Gropë”, funksionojnë të ri e pleqë. Krahas rrugës së paasfaltuar anësh rrjedhë kanalizimi, ndërsa pranë tij lozin dhe vrapojnë fëmijë të çveshur dhe të zbathur. Ujë kanë, por jo edhe rrymë elektrike. Para një muaj, pjesa dërmuese e familjeve rome për ndriçim përdorin qirinjtë. Sipas dëshmive të banorëve të këtushëm, prej Kryqit të kuq deri tani katër herë u kanë ndarë pako higjienike dhe ushqime, por, kjo nuk është zgjdhje e qëndrueshme për ata. ­

“Dosie.mk” hyri në shtëpitë dhe bisedoi me disa prej këtyre banorëve që jetojnë pa rrymë elektrike.

“Për shkak të koronës kërkojnë higjienë, por, si ta sigurojmë pa rrymë. Nuk kemi ndihmë prej askujt. Janë hequr telat dhe matësit. Ndërsa në shtëpi jemi 11 anëtarë, kamë fëmijë të vegjël dhe të sëmurë, thotë një banore e lagjes, nipi i të cilës para do kohe ishte operuar prej zorës qore, na deklaroi një grua.

“Brenda me qirinj jetojmë. Kërkojmë të na vendosin matës të ri, ne pastaj rregullisht do t’i paguajmë faturat. Kam borxch prej 20 mijë denarë, ndërsa marrë ndihmë sociale prej 8 mijë denarësh”, thotë një banore tjetër e lagjes.

Për këtë problem janë alarmuar edhe përfaqësuersit e shoqatës joqeveritare “Sonce”. Për të pasur mbrojtje gjatë kohës së pandemisë së Covid-19, thotë njeriu i parë i organizatës, Muhamed Toci, EVN duhet të ketë mirëkuptim për problemin. Sepse, siç thotë ai, romët nuk janë borxhlinjtë fundit të faturave të papaguara të rrymës.

“Rryma është e domosdoshme. Nu flasim për luks, flasim për nevojë elementare për të pasur rrymë dhe ujë, vetëm kështu mundemi bashkë të mbrohemi. Romët jetojnë, punojnë dhe lëvizin në pjesën tjetër të popullësisë dhe paraqesin rezik potencial. Nëse duam të mbrohemi nga Covid-19, duhet EVN të ketë mirëkuptim për situatën ku gjindemi të gjithë. Përkundër borxhit të njohur që e kanë qytetarët. Unë jam shumë i bindur se romët nuk janë të vetmit që i kanë borxh EVN-së. Para një jave, në lagjen më të rrezikuar në Gostivar, janë shkyçur nga rrjeti elektrik disa familje. Si të kujdesen për higjienën, të lahen, si fëmijët ti mbrojmë prej papastërtisë? – pyet Toci.

Lagjja e ashtuquajtur “Gropa” është njëra prej 11 lagjeve rome në Gostivar, ku janë vendosur rreth 560 familje. Në përgjithësi, sipas sektorit joqeveritar, në çdo familje mesatarisht jetojnë nga pesë anëtarë, duke ardhur në numrin prej 2500 banorëve romë të komunës.

Autor Petar Kliçarski

Video Dosie.mk 

Total
0
Shares
Поврзани објави
Повеќе

ЕПИ: Расно профилирање на Ромите наспроти економска исклученост на „невидливите“ без документи (EPI: Profilimi racor i romëve krahas përjashtimit ekonomik “të fantazmave” pa dokumenta)

Подигање на свеста за расното профилирање на Ромите и истрага за сите спорни случаи познати во јавноста, но…